วิธีตรวจสอบความเป็นโสดาบัน คืออย่างไร

 

พระสูตรที่เกี่ยวข้อง

สิ่งที่ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ (พระโสดาบัน)ทำไม่ได้โดยธรรมชาติ

 

 

ภิกษุทั้งหลาย ! ฐานะที่ไม่อาจเป็นไปได้ (โดยธรรมชาติ) ๖ ประการเหล่านี้ มีอยู่.

หกประการ เหล่าไหนเล่า ? หกประการ คือ :-

 

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจเข้าถึงสังขารไรๆ โดยความเป็นของเที่ยง;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจเข้าถึงสังขารไรๆ โดยความเป็นของสุข;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจเข้าถึงธรรมะไรๆ โดยความเป็นตัวตน;

 

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจกระทำอนันตริยกรรม;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจหวังการถึงความบริสุทธิ์ โดยโกตุหลมงคล;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจแสวงหาทักขิเณยยบุคคล ภายนอกจากศาสนานี้.

 

ภิกษุทั้งหลาย ! เหล่านี้แลฐานะที่ไม่อาจเป็นไปได้ ๖ ประการ.

 

 

 

 

หนังสือโสดาบัน หน้า ๑๑๐

(ไทย)ฉกฺก. อํ. ๒๒/๓๙๒/๓๖๔.คลิกดูพระสูตร 

(บาลี)ฉกฺก. อํ. ๒๒/๔๘๙/๓๖๔.คลิกดูพระสูตร

 

ฐานะที่เป็นไปไม่ได้สำหรับผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ (พระโสดาบัน)

 

 

นัยที่หนึ่ง

 

ภิกษุทั้งหลาย ! ฐานะที่ไม่อาจเป็นไปได้ ๖ ประการเหล่านี้ มีอยู่.

หกประการ เหล่าไหนเล่า ? หกประการ คือ : -

 

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจอยู่อย่างไม่มีความเคารพยำเกรง ในพระศาสดา;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจอยู่อย่างไม่มีความเคารพยำเกรง ในพระธรรม;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจอยู่อย่างไม่มีความเคารพยำเกรง ในพระสงฆ์;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจอยู่อย่างไม่มีความเคารพยำเกรง ในสิกขา;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจมาสู่อนาคมนียวัตถุ (วัตถุที่ไม่ควรเข้าหา);

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจยังภพที่แปดให้เกิดขึ้น.

 

ภิกษุทั้งหลาย ! เหล่านี้แลฐานะที่ไม่อาจเป็นไปได้ ๖ ประการ.

 

คู่มือโสดาบัน หน้า๑๑๒ 

(ไทย)ฉกฺก. อํ. ๒๒/๓๙๒/๓๖๓.คลิกดูพระสูตร 

(บาลี)ฉกฺก. อํ. ๒๒/๔๘๙/๓๖๓.คลิกดูพระสูตร

 

 

 

นัยที่สอง

 

ภิกษุทั้งหลาย ! ฐานะที่ไม่อาจเป็นไปได้ ๖ ประการ เหล่านี้ มีอยู่.

หกประการ เหล่าไหนเล่า ? หกประการ คือ : -

 

เป็นไปไม่ได้ ที่ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิจะพึง ปลงชีวิตมารดา;

เป็นไปไม่ได้ ที่ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิจะพึง ปลงชีวิตบิดา;

เป็นไปไม่ได้ ที่ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิจะพึง ปลงชีวิตพระอรหันต์;

เป็นไปไม่ได้ ที่ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิจะพึง คิดประทุษร้ายตถาคตแม้เพียงทำโลหิตให้ห้อ;

เป็นไปไม่ได้ ที่ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิจะพึง ทำให้สงฆ์ให้แตกกัน;

เป็นไปไม่ได้ ที่ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิจะพึง ถือศาสดาอื่น (นอกจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้า).

 

ภิกษุทั้งหลาย ! เหล่านี้แลฐานะที่ไม่อาจเป็นไปได้ ๖ ประการ.

 

คู่มือโสดาบัน ๑๑๕ 

(ไทย)ฉกฺก. อํ. ๒๒/๓๙๒/๓๖๕.คลิกดูพระสูตร 

(บาลี)ฉกฺก. อํ. ๒๒/๔๘๙/๓๖๕.คลิกดูพระสูตร

 

 

นัยที่สาม

 

ภิกษุทั้งหลาย ! ฐานะที่ไม่อาจเป็นไปได้ ๖ ประการเหล่านี้ มีอยู่.

หกประการ เหล่าไหนเล่า ? หกประการ คือ : -

 

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจมาสู่ทิฏฐิว่า “สุขและทุกข์ ตนทำเอง”;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจมาสู่ทิฏฐิว่า “สุขและทุกข์ ผู้อื่นทำให้”;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจมาสู่ทิฏฐิ ว่า “สุขและทุกข์ตนทำเองก็มี ผู้อื่นทำให้ก็มี”;

 

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจมาสู่ทิฏฐิ ว่า “สุขและทุกข์ไม่ต้องทำเอง เกิดขึ้นได้ตามลำพัง”;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจมาสู่ทิฏฐิ ว่า “สุขและทุกข์ไม่ต้องใครอื่นทำให้เกิดขึ้นได้ตามลำพัง”;

ผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ ไม่อาจมาสู่ทิฏฐิ ว่า “สุขและทุกข์ไม่ต้องทำเองและไม่ต้องใครอื่นทำให้ เกิดขึ้นได้ตามลำพัง”.

 

ข้อนั้น เพราะเหตุไรเล่า ?

 

ภิกษุทั้งหลาย ! ข้อนั้นเพราะเหตุว่าเหตุ (แห่งสุขและทุกข์) อันผู้ถึงพร้อมด้วยทิฏฐิ เห็นแล้วโดยแท้จริง

และธรรมทั้งหลาย ก็เป็นสิ่งที่เกิดมาแต่เหตุด้วย.

 

ภิกษุทั้งหลาย ! เหล่านี้แลฐานะที่ไม่อาจเป็นไปได้ ๖ ประการ.

 

คู่มือโสดาบัน ๑๑๗ 

(ไทย)ฉกฺก. อํ. ๒๒/๓๙๓/๓๖๖.คลิกดูพระสูตร 

(บาลี)ฉกฺก. อํ. ๒๒/๔๙๐/๓๖๖.คลิกดูพระสูตร