"พึงเป็นผู้มีสติอยู่ อย่างมีสัมปชัญญะ" (ปฐมธรรมหน้า 238) หมายความว่าอย่างไร

 

พระสูตรที่เกี่ยวข้อง

 

จงเป็นผู้มีสติคู่กันไปกับสัมปชัญญะ

 

ภิกษุทั้งหลาย ! ภิกษุ พึงเป็นผู้มีสติอยู่ อย่างมีสัมปชัญญะ นี้เป็น อนุสาสนีของเราแก่พวกเธอทั้งหลาย.

ภิกษุทั้งหลาย ! ภิกษุเป็นผู้สติ เป็นอย่างไรเล่า?

ภิกษุทั้งหลาย ! ภิกษุใน กรณีนี้ เป็นผู้ตามเห็นกายในกายอยู่เป็นประจำ มีความเพียรเผากิเลสมีสัมปชัญญะ มีสติ นำออกเสียได้ซึ่งอภิชฌาและโทมนัสในโลก ; เป็นผู้ตามเห็นจิตในจิตอยู่เป็นประจำ มีความเพียรเผากิเลส มีสัมปชัญญะ มีสติ นำออกเสียได้ซึ่งอภิชฌาและโทมนัสในโลก ; เป็นผู้ตามเห็นธรรมในธรรมทั้งหลายอยู่เป็นประจำ มีความเพียรเผากิเลส มีสัมปชัญญะ มีสติ นำออกเสียได้ซึ่งอภิชฌาและโทมนัสในโลก.

ภิกษุทั้งหลาย ! อย่างนี้แล เรียกว่า ภิกษุเป็นผู้มีสติ.

ภิกษุทั้งหลาย ! ภิกษุเป็นผู้มีสัมปชัญญะ เป็นอย่างไรเล่า?

ภิกษุทั้งหลาย ! ภิกษุในกรณีนี้เป็นผู้รู้ตัวรอบคอบในการก้าวไปข้างหน้า การถอยกลับไปข้างหลัง การแลดู การเหลียวดู, การคู้ การเหยียด, การทรงสังฆาฏิบาตร จีวร,การฉัน การดื่ม การเคี้ยว การลิ้ม, การถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ, การไป การหยุด การนั่ง การนอน การหลับ การตื่น การพูด การนิ่ง

ภิกษุทั้งหลาย ! อย่างนี้แล เรียกว่า ภิกษุเป็นผู้มีสัมปชัญญะ.

ภิกษุทั้งหลาย ! ภิกษุ พึงเป็นผู้มีสติอยู่ อย่างมีสัมปชัญญะ  (สโต  ภิกฺขเว  ภิกฺขุ  วิหเรยฺย   สมฺปชาโน): นี้เป็น อนุสาสนีของเรา แก่พวกเธอทั้งหลาย.

 

อริยสัจจากพระโอษฐ์ ภาคปลาย หน้า  ๑๒๓๘ – ๑๒๓๙

ปฐมธรรม หน้า  ๒๓๘

(ภาษาไทย)  มหา. ที. ๑๐/๘๒/๙๐.: คลิกดูพระสูตร