ภิกษุทั้งหลาย. !    ปุถุชนผู้ไม่ได้มีการสดับ จะพึงเข้าไปยึดถือเอากายอันเป็น

ที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้งสี่นี้  โดยความเป็นตัวตน  ยังดีกว่า  แต่จะเข้าไปยึดถือ

เอาจิตโดยความเป็นตัวตน ไม่ดีเลย.    ข้อนี้เป็นเพราะเหตุใดเล่า ?   

ภิกษุทั้งหลาย. !  ข้อนั้นเพราะเหตุว่า กายอันเป็นที่ประชุมแห่งมหาภูตทั้งสี่นี้ ดำรงอยู่ปีหนึ่งบ้าง สองปีบ้าง  สามปีบ้าง  สี่ปีบ้าง  ห้าปีบ้าง  สิบปีบ้าง  ยี่สิบปีบ้าง   สามสิบปีบ้าง 

สี่สิบปีบ้าง  ห้าสิบปีบ้าง  ร้อยปีบ้าง  เกินกว่าร้อยปีบ้าง  ปรากฏอยู่  

ภิกษุทั้งหลาย. ! ส่วนสิ่งที่เรียกกันว่า “จิต” ก็ดี   ว่า “มโน” ก็ดี   ว่า “วิญญาณ” ก็ดีนั้นดวงหนึ่งเกิดขึ้น    ดวงหนึ่งดับไปตลอดวันตลอดคืน.

ภิกษุทั้งหลาย. ! เปรียบเหมือนวานรเมื่อเที่ยวไปอยู่ในป่าใหญ่  ย่อมจับกิ่งไม้ : ปล่อยกิ่งนั้น    จับกิ่งอื่น    ปล่อยกิ่งที่จับเดิมเหนี่ยวกิ่งอื่น   เช่นนี้เรื่อย ๆ ไป, ข้อนี้ฉันใด ; 

ภิกษุทั้งหลาย. !    สิ่งที่เรียกกันว่า  “จิต” ก็ดี   ว่า  “มโน”  ก็ดี ว่า “วิญญาณ” ก็ดี    ก็ฉันนั้นเหมือนกัน   ดวงหนึ่งเกิดขึ้นดวงหนึ่งดับไปตลอดวันตลอดคืน.

อริยสัจจากพระโอษฐ์ ๒ หน้าที่ ๑๐๑๕

(ไทย)นิทาน. สํ. ๑๖/๙๓-๙๕/๒๓๐-๒๓๒.: คลิกดูพระสูตร

(บาลี)นิทาน. สํ. ๑๖/๑๑๔-๑๑๖/๒๓๐-๒๓๒.: คลิกดูพระสูตร