ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ! อะไรเล่า ที่เรียกว่า ปฏิจจสมุปบาท?

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ! :

เพราะมีอวิชชา      เป็นปัจจัย     จึงมี   สังขารทั้งหลาย.

เพราะมีสังขาร       เป็นปัจจัย     จึงมี   วิญญาณ;

เพราะมีวิญญาณ    เป็นปัจจัย     จึงมี   นามรูป;

เพราะมีนามรูป      เป็นปัจจัย     จึงมี   สฬายตนะ;

เพราะมีสฬายตนะ  เป็นปัจจัย     จึงมี   ผัสสะ;

เพราะมีผัสสะ        เป็นปัจจัย     จึงมี   เวทนา;

เพราะมีเวทนา       เป็นปัจจัย     จึงมี   ตัณหา;

เพราะมีตัณหา       เป็นปัจจัย     จึงมี   อุปาทาน;

เพราะมีอุปาทาน    เป็นปัจจัย     จึงมี   ภพ;

เพราะมีภพ          เป็นปัจจัย     จึงมี   ชาติ;

เพราะมีชาติ เป็นปัจจัย, ชรามรณะ โสกะปริเวทะทุกขะโทมนัส
อุปายาสทั้งหลาย จึงเกิดขึ้นครบถ้วน :
ความเกิดขึ้นพร้อมแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วยอาการอย่างนี้.

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ! นี้เรียกว่า ปฏิจจสมุปบาท.

เพราะความจางคลายดับไปโดยไม่เหลือ แห่งอวิชชานั้นนั่นเทียว, จึงมีความดับแห่งสังขาร;

เพราะมีความดับ แห่งสังขาร     จึงมีความดับ แห่งวิญญาณ;

เพราะมีความดับ แห่งวิญญาณ จึงมีความดับ แห่งนามรูป;

เพราะมีความดับ แห่งนามรูป    จึงมีความดับ แห่งสฬายตนะ;

เพราะมีความดับ แห่งสฬายตนะ จึงมีความดับ แห่งผัสสะ;

เพราะมีความดับ แห่งผัสสะ     จึงมีความดับ แห่งเวทนา;

เพราะมีความดับ แห่งเวทนา     จึงมีความดับ แห่งตัณหา;

เพราะมีความดับ แห่งตัณหา     จึงมีความดับ แห่งอุปาทาน;

เพราะมีความดับ แห่งอุปาทาน จึงมีความดับ แห่งภพ;

เพราะมีความดับ แห่งภพ        จึงมีความดับ แห่งชาติ;

เพราะมีความดับ แห่งชาตินั่นแล ชรามรณะ โสกะปริเทวะทุกขะโทมนัส

อุปายาสทั้งหลาย จึงดับสิ้น :
ความดับลงแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมี ด้วยอาการอย่างนี้, ดังนี้.

 ปฏิจจสมุปบาทจากพระโอษฐ์  หน้า ๑๑

(ภาษาไทย) นิทาน. สํ. ๑๖/๑/๑ : คลิกดูพระสูตร