ภิกษุทั้งหลาย ! เรากล่าวซึ่งเจตนาว่าเป็นกรรม เพราะว่า

บุคคลเจตนาแล้ว ย่อมกระทำซึ่งกรรมด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยใจ.

ภิกษุทั้งหลาย ! นิทานสัมภวะ (เหตุเป็นแดนเกิดพร้อม)

แห่งกรรมทั้งหลาย เป็นอย่างไรเล่า ?

ภิกษุทั้งหลาย ! นิทานสัมภวะแห่งกรรมทั้งหลาย คือ ผัสสะ.

 (ภาษาไทย)  ฉกฺก. อํ. ๒๒/๓๖๕/๓๓๔. : คลิกดูพระสูตร

ภิกษุทั้งหลาย

อริยสาวกในธรรมวินัยนี้ย่อมกระทำไว้ในใจโดยแยบคายเป็นอย่างดี

ซึ่งปฏิจจสมุปบาทนั่นเทียว ดังนี้ว่า

เมื่อสิ่งนี้มี สิ่งนี้ย่อมมี

เพราะความเกิดขึ้นแห่งสิ่งนี้ สิ่งนี้จึงเกิดขึ้น

เมื่อสิ่งนี้ไม่มี สิ่งนี้ย่อมไม่มี

เพราะความดับไปแห่งสิ่งนี้ สิ่งนี้จึงดับไป

ได้แก่สิ่งเหล่านี้ คือ

เพราะมีอวิชชาเป็นปัจจัย จึงมีสังขารทั้งหลาย

เพราะมีสัขารเป็นปัจจัย จึงมีวิญญาณเพราะมีวิญญาณเป็นปัจจัย จึงมีนามรูปเพราะมีนามรูปเป็นปัจจัย จึงมีสฬายตนะเพราะมีสฬายตนะเป็นปัจจัยจึงมีผัสสะ

เพราะมีผัสสะเป็นปัจจัย จึงมีเวทนา

เพราะมีเวทนาเป็นปัจจัย จึงมีตัณหา

เพราะมีตัณหาเป็นปัจจัย จึงมีอุปาทาน

เพราะมีอุปทานเป็นปัจจัย จึงมีภพ

เพราะมีภพเป็นปัจจัย จึงมีชาติชรามรณะ โสกะปริเทวะ ทุกขะโทมะนัสอุปายาสะทั้งหลาย

ความเกิดขึ้นพร้อมแห่งกองทุกข์ทั้งสิ้นนี้ ย่อมมีด้วยอาการอย่างนี้

(ภาษาไทย) นิทาน.สํ ๑๖/๗๐/๑๕๙  : คลิกดูพระสูตร